Over dit
werk

Object details

Titel: 
Terugkeer van de mijnwerkers
Medium: 
olieverf op doek
Afmetingen: 
159 × 115 cm
Inventaris nummer: 
2698
Inscripties: 
rechts onder: C Meunier

Meer over dit werk

In 1880 schreef de auteur Camille Lemonnier voor het tijdschrift Le Tour du monde een reeks teksten over België. Voor de illustraties deed hij een beroep op verschillende kunstenaars, onder wie Constantin Meunier en Xavier Mellery. Samen met hen doorkruiste hij het land. Meunier ontdekte toen de Borinage, een gebied dat hem nog vele jaren zou inspireren. In 1888 verscheen La Belgique van Lemonnier in boekvorm, met een tiental gravures naar tekeningen van Meunier. In zijn tekeningen, schilderijen en beeldhouwwerken documenteerde Meunier met bijna wetenschappelijke precisie de wereld van de steenkool. Hij bestudeerde alle aspecten van het industriële landschap en registreerde consciëntieus het dagelijkse werk in de mijn. De kunstenaar portretteerde ook de mannen, vrouwen en kinderen die hun leven deels in de ondergrondse duisternis moesten doorbrengen.Zij waren de helden van de moderne tijd.
Terugkeer van de mijnwerkers is daarvan een pakkend voorbeeld. Drie mijnwerkers – twee mannen en een vrouw – gaan na het werk samen naar huis. De drie figuren zijn monumentaal weergegeven en nadrukkelijk op de voorgrond geplaatst. Op de achtergrond strekt het lager gelegen mijnlandschap zich uit, met de rode daken van de huisjes in de ‘coron’ (Waals voor cité) en de rokende schoorstenen en steenbergen van de mijn. De mijnwerkers zijn sterk gekarakteriseerd: de middelste figuur toont zich waardig en zelfbewust. Hij merkt de twee anderen die met hem meestappen nauwelijks op, al lijken ze een levendig gesprek te voeren. Het licht valt op hun ruggen en door de licht-donkercontrasten creëert de schilder een sterk plastische weergave die de personages volume geeft en hen voornaam maakt. Het doek is uitgevoerd in een bijna monochroom coloriet dat de viezigheid en monotonie van de omgeving benadrukt. Maar hier en daar flakkeren kleurige accenten op: het felrode van de daken, de blauwe en gele gevels van de huisjes op het middenplan, de stukjes hemelblauw tussen de wolken. Alles is geschilderd met een losse en nerveuze, bijna impressionistische toets.
Meunier behandelde het motief van de mijnwerkers die na de arbeid huiswaarts keren verscheidene malen, telkens met kleine wijzigingen zowel in de compositie als in de invulling van de achtergrond. Ondanks de verschillen in aantal en houding hebben de hoofdfiguren altijd dezelfde heroïsche uitstraling. Ze gaan duidelijk terug op dezelfde modellen. Een gelijkaardig tafereel wordt bewaard in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in Brussel (inv.nr.10000/173). Het schilderij Terugkeer der mijnwerkers, dat in 1925 te zien was op de Salon van Kunst van Heden in Antwerpen, bevindt zich nu in een privéverzameling. Het prentenkabinet van de KMSKB in Brussel bezit ook een houtskooltekening van het mijnlandschap: De rode daken van Pâturages (inv.nr.10000/326). Pâturages was een typische steenkoolsite in de Borinage, waar ook Vincent van Gogh een tijdje verbleef vóór hij naar Wasmes, ook in Henegouwen, vertrok om er predikant te worden.

Verwervingsgeschiedenis

Verzameling Rosa von Gemmingen, mevrouw Georges Born, in 1937; geschonken aan het museum door Rosa von Gemmingen, mevrouw Georges Born, 1950.
Restauratie met steun van Fonds Baillet Latour, 2018
schenking van: Rosa von Gemmingen, 1950

Copyright en legaal

Deze afbeelding mag gratis gedownload worden. Voor professioneel gebruik of meer informatie kun je het contactformulier invullen. Lees hier meer.